Bend NeonoeN, pobjednik takmičenja Montesong, odustao je od učešća na Evroviziji. Njihovu pobjedu doveli su u pitanje Udruženje estradnih umjetnika Crne Gore i RTCG, organizatori takmičenja, kada su prije sedam dana saopštili da se razmatra diskvalifikacija benda zbog izvođenja pjesme na Festivalu kulture Zabjelo 9. juna 2023. godine.
Pravila konkursa za Montesong nalažu da pjesma nije smjela biti izvedena ili objavljivana u bilo kakvom obliku prije septembra 2024. godine. Naime, bend NeonoeN je numeru “CLICKBAIT” na Festivalu kulture Zabjelo tada izveo u drugačijoj verziji, u sendviču između nastupa regionalnih zvijezda Ide Prester i Zostera, pred publikom koja nije bila naročito naklonjena domaćem bendu, što zbog kasnog termina, što zbog iščekivanja zvijezde večeri koja je trebalo da nastupi nakon njih.
Svako ko je prisustvovao tom nastupu zna da bi taj događaj teško mogao dati takmičarsku prednost bendu, čija polovina članova dolazi sa Zabjela, naročito jer se može osnovano pretpostaviti da bi glasovi publike koji su potencijalno došli sa Zabjela svakako bili namijenjeni Neonoen-u, zbog lokal-patriotizma koji vlada u Republici. Sve to naravno ne mijenja činjenicu da su pravila konkursa od ranije bila poznata takmičarima.
Međutim, kako se ispostavilo, ovaj slučaj nije bez presedana, jer je organizator Eurosonga 2016. godine već jednom odlučio u korist takmičarke koja je takođe ranije izvodila drugačiju verziju takmičarske pjesme pred odabranom publikom.
Odluka da li će predstavljati Crnu Goru na Evroviziji trebalo je da stigne dan nakon saopštenja, ali su organizatori obavijestili javnost da sa zaključkom ne treba žuriti, te da neće biti ishitrenih odluka. Ipak, NeonoeN je svoju odluku donio jutros.
“U najboljem javnom interesu, sa željom da prekinemo neizvjesnost i još jednom damo doprinos muzici zbog koje smo prije svega ovdje, obavještavamo vas da svojevoljno odustajemo od učešća na Evroviziji. RTCG shodno propisima, izabraće drugog predstavnika, a mi ćemo biti prvi da mu poželimo sreću i pružimo punu podršku”, saopštili su članovi benda NeonoeN.
Kako su kazali, pobjeda na Montesongu donijela im je publicitet čiju vrstu i obim nisu birali, niti mogli kontrolisati. Napominju, a činjenice to potvrđuju, da izvođenje radne verzije pjesme uživo niti je ugrozilo sam proces festivala Montesong, niti je moglo uticati na njegov konačni ishod i njihov plasman.
“Činjenica je i da je bilo mnogo sličnih primjera i da je EBU uvijek odlučivala da te pjesme mogu učestvovati (jedna je čak i pobijedila na Eurosongu), jer nijesu imale konkurentsku prednost u odnosu na druge, što je svima jasno. Međutim, mi jednostavno ne želimo da budemo dio bilo kakvih priča van muzike, niti da na taj način promovišemo naš autorski rad”, odlučili su.
Evropska radio-difuzna unija objasnila je 2016. godine da pravilo za Pjesmu Evrovizije (1.2.1a) koje kaže da prijave ne smiju biti komercijalno objavljene prije 1. septembra postoji kako bi se osiguralo da takmičenje može da dočeka nove kompozicije svake godine i da svaka pjesma može da se takmiči na jednakim terenima. Svrha pravila je da spriječi široku distribuciju bilo koje pesme koja bi joj mogla dati nepravednu prednost u takmičenju. Na osnovu prethodnih odluka u Referentnoj grupi, zaključeno je da objavljeni video nije dao Džamalinoj pjesmi nikakvu nepravednu prednost na takmičenju za Pjesmu Evrovizije 2016. i da je pjesma bila kvalifikovana za takmičenje.
NeonoeN tvrdi da Evrovizija za njih nikad nije bila cilj sam po sebi, već širenje polja njihovog muzičkog djelovanja, te da je Montesong donio 16 novih pjesama i da je to njegova najveća vrijednost. Zahvalili su se menadžmentu RTCG-a na dobronamjernom odnosu i želji da im daju prostor za druge opcije, a vjeruju da će razumjeti njihovu odluku da odustanu od Eurosonga. Posebnu i ogromnu zahvalnost za podršku izrazili su kolegama muzičarima, ljubiteljima dobre muzike, prijateljima, poznanicima, novinarima i širokoj javnosti iz Crne Gore i inostranstva, koja im je, tvrde, davala snagu posljednjih dana.
“Naše porodice zajedno s nama proživjele su sav sjaj i očaj ovog procesa i sad je vrijeme da im se odužimo i posvetimo na pravi način. CLICKBAIT nastavlja da živi kao muzički singl, ali bojimo se i kao savremeni društveni fenomen. Još jednom, hvala svima. Sad svi zajedno podržimo Crnu Goru na Evroviziji”, zaključili su.
K.S.
