Mjesne zajednice su česta tema na Zabjelu, a nerijetko su i građani na sebe preuzimali njenu funkciju bez adekvatne podrške. Međutim, nedavno je Crna Gora dobila novi svijetli primjer uređivanja i funkcionisanja mjesne zajednice, i to u opštini Danilovgrad.
Nekada zamišljene kao oblik neposrednog učešća građana na lokalu, mjesne zajednice danas najčešće predstavljaju mrtvo slovo na papiru. O degradaciji instituta mjesne zajednice, netransparentnosti finansiranja i politizaciji iste Glas Zabjela je pisao i ranije.
Međutim, da bismo primijetili da dobre prakse u radu MZ još uvijek postoje, ne moramo otići daleko. Mjesne zajednice Vražegrmci i Spuž u opštini Danilovgrad primjer su funkcionalnog i transparentnog rada najnižeg stepena lokalne samouprave.
Vražegrmci pokrivaju sela Boronjina, Dabovići, Drakovići, Kupinovo, Požar, Potočilo, Rošca, Mandići, Dobro Polje i Glava Zete. Stanovnici ovih sela, kojih je oko 300, sve novosti iz zajednice, kao i finansijske iskaze, mogu pronaći na sajtu mzvrazegrmci.me što predstavlja jedan od rijetkih svijetlih primjera u Crnoj Gori.
Ideju internet platforme pokrenuo je Milan Mijajlović, osnivač portala Volim Danilovgrad , član MZ Vražegrmci i dugogodišnji prijatelj i volonter portala Glas Zabjela.
“Mjesna zajednica Vražegrmci odnosno njen Savjet organizovao je deset radnih akcija u 11 vikenda i na njima očistio kompletnu dionicu lokalnog puta, koji prolazi preko teritorije mjesne zajednice, u ukupnoj dužini od 10 km. Priključnih saobraćajnica očišćeno je oko 3 km. Uspjeli smo očistiti okolinu dva seoska doma i tri mjesna groblja. Uz sve to uspjeli smo poslati i veliki broj dopisa, kreirati video zapise sa akcija, animirati stanovništvo da se uključi na akcijama ili finansijski podrži rad Savjeta MZ” – kazao je Mijajlović za portal Glas Zabjela.
Nedavno, mzvrazegrmci.me objavila je presjek finansijskog stanja sa svim primljenim donacijama i listom svih troškova. Troškovi su se ticali sređivanja lokalnog Doma na Potočilu, čišćenja dionice puta i subvencija prevozniku za održavanje linije. Stanovnici su u mogućnosti da putem platforme prijave probleme, a zatim uz pomoć radnih akcija, sredstava MZ kao opštinskih sredstava pokušava se rješavanje tih problema. I zabjelska firma Boje i lakovi Kameleon prepoznala je MZ Vražegrmci i podržala akcije donacijama boje.
“Moramo reći da smo zadovoljni urađenim, a posebno nam je zadovoljstvo što smo dijelom i pokretači novog talasa organizovanja i rada mjesnih zajednica. Gotovo sve mjesne zajednice u Danilovgradu su zauzele proaktivan pristup u radu pa smo u posljednjem periodu svjedoci velikog broja radnih akcija. Danilovgrad kao opština definitivno dobija novu dimenziju uključenja građana u procese rada i odlučivanja” – naveo je pokretač ideje Mijajlović.
Nakon Vražegrmaca, svoju internet platformu dobila je i Mjesna zajednica Spuž, što je pokazalo da je ovaj koncept moguće primijeniti i u drugim MZ. Uskoro, ove platforme će imati i integrisanu onlajn prodavnicu za prodaju lokalnih proizvoda, kao i prikaz turističke ponude samog lokaliteta i prenoćišta u okviru istog.
“Organizacija građana unutar mjesnih zajednica omogućava korišćenje mehanizama koji na koncu mogu uticati na kvalitet života u zajednici, kreiranje planova razvoja područja, artikulisanje potreba građana ka lokalnoj samoupravi, uspostavljanje novih funkcija prostora, obezbjeđivanje olakšica pri početku poslovanja i tome slično” – smatra Mijajlović
Na ovaj način, građani se podstiču da aktivno učestvuju u funkcionisanju lokalne zajednice i samim time spremniji su da zajedno rade ka ostvarivanju potreba zajednice. Oblici neposrednog učešća građana u izjašnjavanju i odlučivanju, kako piše u Zakonu o lokalnoj samoupravi, su: inicijativa, građanska inicijativa, zbor građana, referendum (mjesni i opštinski) i drugi oblici izjašnjavanja i odlučivanja utvrđeni statutom.
Način i postupak učešća lokalnog stanovništva u izjašnjavanju i odlučivanju o poslovima od zajedničkog interesa bliže se uređuje statutom, u skladu sa zakonom. Zakonom o lokalnoj samoupravi definisano je da u mjesnoj zajednici građani odlučuju i učestvuju u odlučivanju o ostvarivanju lokalnih potreba i interesa u oblastima: uređivanja naselja, stanovanja, zaštite potrošača, kulture, fizičke kulture, zaštite i unaprjeđivanja životne sredine, kao i drugim oblastima života i rada, u skladu sa statutom.
Više detalja o dosadašnjem funkcionisanju mjesnih zajednica možete pronaći klikom ovdje.
Marko Vukčević
